Lời bài hát: Bến Nước Ngũ Bồ
Trích đoạn cải lương Bến Nước Ngũ Bồ sinh ra như thế nào?
Lấy bối cảnh xuân năm 1418 (Mậu Tuất) trên bến Ngũ Bồ giang, con sông phân chia ranh giới Chiêm – Việt, tác giả Hoàng Công Khanh đã ngẫu hứng viết nên câu chuyện đầy cảm động về lòng yêu nước bên cạnh mối tình trong sáng của đôi trai tài, gái sắc.
Ngày nọ, tráng sĩ Lê Liêm đến bến nước Ngũ Bồ, tìm cách vượt sông sang Chiêm Thành quy tụ anh hùng yêu nước về giúp Lê Lợi đánh đuổi ngoại xâm. Trong lúc bị quân giặc truy đuổi gắt gao, Lê Liêm được cô con gái ông lái đò già mách chỗ nương náu. Mối tình của họ nhen nhóm từ đó. Trải qua bao khó khăn, cô gái hứa đợi người yêu trở về, nhưng không ngờ, mũi tên oan nghiệt của kẻ thù đã găm trúng cha cô, khiến ông không thể đưa tráng sĩ vượt sông…
Vở diễn được dàn dựng theo cung cách huyền sử dân gian, ngợi ca nghĩa khí của những người anh hùng một lòng xả thân vì độc lập, tự do của dân tộc.
Lời bài hát: Bến Nước Ngũ Bồ (Trích Đoạn)
Tác giả: Hoàng Công Khanh
HẬU TRƯỜNG
LÃO ĐỒ – Tráng sĩ, nàng Trinh đã sa vào tay giặc.
LIÊM – Lão bá, ta sẽ đi giải cứu cho nàng.
LÃO ĐỒ – Không, người không được vọng động vì con gái lão. Hãy yên lặng đợi chờ, đêm nay, đúng nửa đêm, lão sẽ chèo đò đưa tráng sĩ vượt sông sang Chiêm quốc !
LIÊM – Lão bá ? Không thể vì ta mà để lụy cho nàng.
Lão Đồ – Tráng sĩ đừng cãi lời lão. Đừng vì con gái lão mà hy sinh đại cuộc.
(hai người có thể đánh nhau, một màn vũ đạo, lão Đồ chạy đi và Liêm còn một mình)
LIÊM – Nàng đã vì ta mà sa vào tay giặc, hận một nỗi thân mang trọng trách, không thể liều mình cùng lũ sói lang. Ta phải làm sao để tháo cũi sổ lồng ? Không để lụy cho thân bồ liễu ? Hỡi ơi ! Thuở trời đất còn nổi cơn gió bụi, để khách má hồng phải nhiều nỗi truân …
VĂN THIÊN TƯỜNG
… chuyên, nàng Trinh ơi !
Chạnh thương nàng, mà bồi hồi trong tim.
Nàng như nắng ấm, như làn gió dịu êm.
Ai xui mình hạnh ngộ giữa điêu linh
Để tơ vương mà không *** trao tình ?
Một thân trai, tang bồng nặng gánh
Kiếm thép mài trăng, nỗi hờn căm buốt lạnh cả tâm hồn
(dứt nhạc)
Giang sơn gặp lúc vận cùng
Cháu tiên hóa cú, con rồng hóa giun
Anh hùng thao túng càn khôn
Đòi người phải trả núi sông cho mình.
(ngâm) Bán sinh phong cốt lăng tằng thậm
Nhất phiến nhu hoài chỉ vị khanh
Nàng Trinh …..
TRINH – (ngâm) Nửa đời sương gió ngang tàng
Trái tim mềm chỉ vì nàng đấy thôi….
LIÊM – Nàng Trinh !
TRINH – Lê tráng sĩ ! Chim bay có nhớ hàn giang, trăng soi có nhớ thác ngàn bơ …
VỌNG KIM LANG
… vơ, hay bước chân xa rồi,
Ai sẽ quên nơi này, bến đò nghèo, mái tranh xiêu
Có cô lái luôn dong chèo, cất giọng hò nước mây buồn theo
LIÊM – Xin đừng bận lòng chi người ra đi
Chỉ gieo thêm sầu bờ lau hiu hắt dưới sương khuya
Ánh trăng sẽ thêm hao gầy, con đò buồn ngắm trăng chờ mong
Nhưng vó câu chỉ qua một lần, biết ngày về có không mà mong ?
TRINH – Ngàn xưa ai tiễn ai đi, có đong được niềm ai bi ?
Thôi dù không ngày trùng quan, cũng xin nguyện cầu …
cho người bình an./.
LIÊM – Cô nương ơi nhận chén rượu tiễn đưa sao ta nghe chạnh gót quan hà, mềm lòng lữ thứ. Ta không sợ bão tố phong ba dập vùi chí cả mà chỉ ngại lo cho đôi mắt chờ trông phải đong dòng lệ thương ….
VỌNG CỔ
1… buồn. Tử biệt, sinh ly, xưa nay người ra đi vẫn xem thường. Chỉ có người ở lại trĩu nặng niềm tâm sự, năm tháng chất chồng cho tàn héo dung nhan. Ta là cánh chim còn nặng gánh tang bồng, đâu *** gây lụy phiền cho kẻ khác. Thì thôi hãy tiễn đưa, và rồi hãy quên đi, khi cuối chân mây đò ngang vừa khuất bóng …
TRINH (trăng thu vĩ) Đôi lời bày phân, tôi hiểu tận tường
Nước non còn trong lửa loạn
Tình riêng xin gác bên lòng
LIÊM – Trần gian mịt mù cát bụi, đừng để mình thêm đau
Chuyện đoạn trường bể dâu…
TRINH 2. Tôi đâu *** học thói thường tình nhi nữ, đâu *** để bận lòng ai trên vạn *** đăng trình. Dõi bóng chinh nhân, có nhớ thương, cũng xin thương nhớ một mình. Bởi trời đã xui cho bèo mây tương ngộ, dù khoảnh khắc tình cờ cũng đã là duyên. Ai cấm được con đò gối bãi đợi chờ trăng, ai ngăn được sương gieo làm sầu hàng lau lách. Chỉ có thể giấu nỗi niềm trong ánh mắt, và gượng cười cho yên dạ kẻ ra đi ….
LIÊM -(ngâm thơ) Nực cười có kẻ ngẩn ngơ, ngồi trên mình ngựa còn mơ về nàng.
TRINH – Thiếu bao đưa đón lòng không thiếu, chỉ thiếu một người đưa tiễn chân.
(vào tiếp Văn thiên tường)
LIÊM – Gặp nàng thân .. liễu yếu, mà chí tợ nam nhi
TRINH – Mượn mái chèo khuấy nước chọc trăng
Mượn lau thưa làm nổi gió liễu Chương Đài
Có hẹn nhau chăng ? Bến Ngũ Bồ tương kiến ?
LIÊM – Vì ta nàng phải lụy
Tử biệt sinh ly – liệu còn *** xem thường ?
TRINH – Tử biệt sinh ly – liệu còn *** xem thường ?
LIÊM – Một phút giao tình, nếu ngàn thu vĩnh biệt
Thẹn nhục này, muôn thuở sẽ khôn nguôi ./.
TRINH – Chàng ơi có sá gì đâu một cành hoa trong thời bão loạn. Đất nước còn – không còn em vẫn được, đất nước không – em có cũng như ….
VỌNG CỔ
5… thừa. Chàng ra đi, bến Ngũ Bồ giang sẽ thủy chung chờ đợi buổi quay về.
LIÊM – Ta trở lại – nhất định là trở lại, đầu rợp bóng tinh kỳ, miệng hát khúc hoan ca. Ta trở về – muôn đoàn quân nghĩa theo ta, đuổi giặc chạy, xây cao đài chiến thắng.
TRINH – Bên này sông thiếp từng đêm khấn nguyện, cho chí vượt trời cao, gió lộng căng buồm.
TRĂNG THU DẠ KHÚC
LIÊM – Phút giây tiễn biệt xin cùng nhìn nhau để khắc sâu
Hình bóng đôi mình, trong đáy mắt ân tình
Đôi trời ngăn cách ta bỗng lo âu
Cánh hoa trôi dạt giữa đời bể dâu biết ra sao ?
TRINH – Chàng vượt sông sâu, nơi bến Ngũ Bồ
Đêm đêm thiếp đợi dẫu ngàn sương gieo trắng tóc lau.
LIÊM 6. Ngày trở về cùng vai kề, bóng sánh,
TRINH – Tay cầm tay mặt nhìn mặt song song.
LIÊM – Nàng nghiêng xiêm múa hát dưới trăng lồng,
TRINH – Chàng vỗ kiếm phú lời thơ ngạo nghễ.
LIÊM – Xong chuyện nước non kinh bang, tế thế …
TRINH – Sẽ vui buổi đoàn viên phu phụ vẹn niềm.(xề) Lòng em theo với lòng chàng…
LIÊM – Lòng ta hòa với lòng nàng từ đây.
TRINH – Đất nước còn, không còn em vẫn được,
Đất nước không – em có cũng bằng không ./.
(Nhạc chia ly, nàng Trinh biến mất)
LIÊM – Đất nước còn, không còn ta vẫn