Tưởng chừng như cải lương là món ăn tinh thần chỉ dành cho “người già”. Ấy vậy mà ở TP. HCM lại có hẳn một câu lạc bộ cải quy tụ những nam thanh nữ tú say mê tập tuồng mà tuổi đời có khi mới chỉ mười mấy đôi mươi.
Câu lạc bộ Minh Quân hội tụ những bạn trẻ đam mê diễn tuồng
Thầy giáo trẻ khơi nguồn đam mê cải lương với người trẻ
Câu lạc bộ Tuồng cổ Minh Quân do Trịnh Công Bình (32 tuổi, giáo viên dạy tiếng Anh tại TP.HCM) thành lập. Điều đặc biệt là những thành viên của câu lạc bộ đều còn rất trẻ. Có bạn chỉ mới mười mấy tuổi. Có bạn đang là sinh viên. Cũng có người đã đi làm nhưng công việc không hề liên quan đến nghệ thuật. Họ tìm đến đây chỉ để thỏa mãn niềm đam mê cải lương.
Công Bình là giáo viên dạy tiếng Anh. Sau vài năm đứng trên bục giảng, anh nhận ra mình vẫn chưa tìm thấy niềm vui thực sự. Mỗi ngày trôi qua như thiếu vắng điều gì đó. Chợt nhớ lại ngày nhỏ đã từng rất thích thú khi được bà ngoại dắt đi xem cải lương, thầy giáo trẻ liền lên mạng tìm các câu lạc bộ sinh hoạt cải lương để đi xem.
Công Bình chia sẻ – “Lúc đó mình chỉ nghĩ đi xem để tìm niềm vui, do từ nhỏ đã rất thích loại hình này. Mình thích những bộ đồ cổ trang mà các nghệ sĩ cải lương mặc, nhìn rất đẹp. Cũng chưa bao giờ dám nghĩ một ngày sẽ theo nghề này và được đứng trên sân khấu hát. Thế nhưng, như một cơ duyên, càng đi xem lại càng mê. Nhất là khi đã tiếp xúc và nghe nhạc trẻ thường xuyên, giờ tự dưng nghe những giai điệu cải lương thấy rất hay và ý nghĩa hơn nhiều”.
Vì quá say mê, anh lấy nghệ danh là Minh Quân đi hát trên nhiều sân khấu lớn nhỏ khác nhau. Không lâu sau, anh thành lập câu lạc bộ nhằm tạo sân chơi, nơi giao lưu học hỏi cho những người trẻ cũng có đam mê nhưng không có điều kiện và thời gian theo học các lớp chuyên nghiệp như mình ngày xưa.
Lan Tường là một trong những thành viên của cậu lạc bộ này cho biết nhờ tham gia “gánh hát” của anh Minh Quân mà cô học được cách hát, cách diễn phù hợp với từng nhân vật lại còn được thử sức với các dạng vai khác nhau. Cô dí dỏm chia sẻ phải nghe cải lương mới học bài đươc.
Tự viết tuồng để diễn
Cũng xuất phát từ niềm đam mê cải lương, Nguyễn Bình Yến Ngân, cựu sinh viênTrường ĐH Tôn Đức Thắng, còn tự viết được tuồng cho các thành viên trong câu lạc bộ diễn. Yến Ngân kể cô vốn là người miền Tây nên từ nhỏ đã quen với cải lương. Từ nhỏ cô đã mơ ước sau này được lên TP.HCM, đi xem các cô chú diễn trên sân khấu. Sau khi tốt nghiệp, đi làm, cô vô tình tham gia câu lạc bộ cải lương Minh Quân. Từ đó mới bắt đầu tập tành ca hát. Lúc đầu do cải lương khó, cô hát không được nên mới tự viết vì nghĩ đơn giản là mình viết chắc mình hát được. Viết xong Yến Ngân tải dạng karaoke lên YouTube được các bạn đón nhận, rồi mọi người động viên viết dài hơn nên dần dần cô trở thành “soạn giả” chính của câu lạc bộ.
Hành trang để Yến Ngân đến với những trích đoạn cải lương không có gì ngoài đam mê và sự chịu khó mầy mò học hỏi của tuổi trẻ – “Mình chưa được học về cải lương nên khó khăn lớn nhất là không hiểu rõ về nhịp của các thể điệu. Lúc mới viết, mình chọn một thể điệu, một đoạn ngắn từ vở cải lương thích nhất, viết lời bài hát của đoạn đó ra giấy, đếm số chữ và xem dấu thanh trong câu văn mẫu và viết theo. Sau này khi quen dần thì mình nghe beat, cảm âm và viết theo cảm nhận. Viết xong mình gửi thầy đờn xem qua có vấn đề gì về nhịp hoặc văn trắc thì mình chỉnh lại cho dễ hát hơn”.
Các thành viên trong câu lạc bộ thường góp mỗi người một ít tiền thuê quán cà phê để diễn cho khán giả xem miễn phí mỗi lần nhớ sân khấu. Và mỗi lần diễn như vậy, Yến Ngân lại giữ trọng trách viết một kịch bản mới. Nếu trích đoạn đó nhận được phản ứng tích cực từ khán giả, cô sẽ phát triển thành trọn tuồng.
Yến Ngân bộc bạch – “Vừa qua, mình đã dùng tiền để dành tổ chức buổi diễn trọn tuồng Lan Lăng Vương nhập trận khúc do mình tự viết, với sự giúp đỡ của các bạn trong CLB và sự hỗ trợ từ những diễn viên trẻ tốt nghiệp trường sân khấu, yêu nghề và muốn thử sức với kịch bản mới. Đa số nghệ sĩ cải lương hiện nay diễn đi diễn lại những tuồng kinh điển, hoặc viết lại kịch bản cũ, bình cũ rượu mới (giữ nguyên cốt truyện, thay đổi bài bản khác, thể điệu khác…). Mình không mong sẽ được nhiều người biết đến, mà chỉ muốn mang một món ăn tinh thần mới lạ làm cho cải lương trở nên phong phú hơn”.
Đối với những trích đoạn ngắn và ít vũ đạo, các bạn trong CLB sẽ tự chỉ nhau. Còn để diễn trọn một tuồng thì phải nhờ đến những diễn viên trẻ tốt nghiệp trường sân khấu điện ảnh về dựng và hỗ trợ vũ đạo cho nhóm. Tất cả mọi chi phí từ quá trình tập luyện, thuê trang phục, địa điểm… đều do các thành viên góp lại.
Với những bạn trẻ tại câu lạc bộ Minh Quân, sau giờ học trên ghế nhà trường, sau nỗi lo cơm áo gạo tiền thì cải lương là niềm vui sống mỗi ngày. Được mặc đồ diễn và đứng trên sân khấu, dù sân khấu đó chỉ là sân khấu nghiệp dư tự hùn nhau tổ chức, nhưng đó cũng là niềm vui. Và hơn thế nữa, họ mong muốn sẽ lan tỏa tình yêu cải lương, cũng như những loại hình nghệ thuật xưa cổ, đến với nhiều bạn trẻ hơn nữa.
