Nghệ sĩ Út Trà Ôn (Ca cổ)Tên Thật: Nguyễn Thành Út
|
Mục lục
Út Trà Ôn là một nghệ sĩ cải lương tài danh. Ông là người con thứ 10 trong một gia đình tại ấp Đông Phú, làng Đông Hậu, quận Trà Ôn, xưa thuộc tỉnh Cần Thơ, nay thuộc tỉnh Vĩnh Long. Bạn bè còn gọi Út Trà Ôn với một cái tên rất thân mật là cậu Mười.
1. Tiểu sử
Năm 16 tuổi, chàng thanh niên Mười Út với lòng đam mê nghệ thuật cải lương học hát tại làng quê. Quê hương của ông cũng là một vùng đất nổi tiếng với nghệ thuật cải lương.
Năm 1937, Mười Út được người quen giới thiệu với Đài phát thanh Sài Gòn và từ đó chính thức có nghệ danh Út Trà Ôn.
Với giọng ca truyền cảm, ấm áp, chân thành, đậm chất miền Tây Nam Bộ, bản vọng cổ đầu tiên Thức trót canh thâu ông ca trên đài đã nhanh chóng được đông đảo thính giả ưa chuộng. Nhờ niềm đam mê nghệ thuật và khả năng ca diễn xuất sắc, Út Trà Ôn thường xuyên được góp tiếng hát cho Đài phát thanh và thu âm cho các hãng băng đĩa.
Bằng chất giọng đặc biệt của mình, cậu Mười đã góp phần nâng cao uy tín cho hãng đĩa ASIA với bài vọng cổ Tôn Tẩn giả điên là một sáng tác của vị Yết-Ma (tu sĩ Phật giáo).
Năm 1942, ông lần lượt biểu diễn cho các gánh cải lương như: Hề Lập, Thanh Long, Tiến Hoá, Mộng Vân, Sao Mai, Thanh Minh…
Đến năm 1954, Út Trà Ôn lập gánh hát Kim Thanh. Đây là lần đầu tiên ông làm bầu 1 đại bang danh tiếng lừng lẫy lúc bấy giờ. Và cho đến ngày nay vẫn còn nhiều nghệ sĩ cao tuổi nhắc đến. Lúc ấy, đại bang này có nhiều nghệ sĩ tên tuổi lớn ví dụ như: Thanh Tao, Kim Chưởng, Thuý Nga cùng làm giám đốc.
Năm 1960, Út Trà Ôn cộng tác với đoàn Thủ Đô (chủ nhân của đoàn này là ông Phan Văn Bản và đồng thời là chủ nhân của hãng dĩa Hoành Sơn)
Năm 1962, người bạn thân là nghệ sĩ Hoàng Giang (cũng là tên tuổi lớn) đã cùng Út Trà Ôn lập gánh Thống Nhứt, rồi cộng tác với các đoàn như: Dạ Lý Hương, Thái Dương, Quốc Thanh, Hương Dạ Thảo, Phương Bình, Thanh Hải, Tân Hoa Lan, Kim Chung…
Sau ngày 30/4/1975, Mười Út lại tiếp tục cộng tác với đoàn cải lương Sài Gòn 1, Trần Hữu Trang và sau đó là Sân khấu Tài Năng hay còn gọi là đoàn 2-84.
Ngày 13/8/2001, ông từ trần tại Thành phố Hồ Chí Minh, an táng tại Chùa Nghệ sĩ, Quận Gò Vấp. Hưởng thọ 82 tuổi.
2. Vở cải lương kinh điển:
– Nạn con rơi – Kim Vân Kiều – Thái tử A Xà Thế – Nguyên soái bán vợ – Lưu Bình – Dương Lễ – Tuyệt tình ca – Quân vương và thiếp – Thuyền ra cửa biển – Đời cô Lựu | – Nửa bản tình ca – Ngao Sò Ốc Hến – Cung đàn trên sông lạnh – Sân khấu về khuya – Kiều Nguyệt Nga – Thằng điên vùng bến Hạ – Mười lăm năm ly hận – Tiếng hát Muồng Tênh – La Thành thọ tiễn |
3. Bài ca cổ, tân cổ để đời:
– Thích ca tầm đạo – Tân cổ ông lão chèo đò – Đời – Tiếng tơ lòng – Kim Mao Sư Vương Tạ Tốn – Tôn Tẩn giả điên – Gánh nước đêm trăng – Tình anh bán chiếu | – Ông lão chèo đò – Tình người phu xe – Kiều Phong A Tỷ – Sương khói rừng khuya – Ni cô và lão ăn mày – Gánh chè khuya – Ba giờ khuya |
4. Danh hiệu, giải thưởng:
- Phong danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân đợt 4 ( năm 1997)
- Huân chương Vì sự nghiệp sân khấu (1997)