Triệu Trung Kiên và “Dấu ấn giao thời”
Chỉ trong vòng tháng rưỡi, các nghệ sĩ Đoàn I Nhà hát Cải lương Trung ương đã hoàn thành và cho ra mắt vở diễn mới “DẤU ẤN GIAO THỜI”. Đây là một trong hai vở diễn xuất sắc nhất sẽ tham dự cuộc thi tài năng trẻ đạo diễn sân khấu toàn quốc vào trung tuần tháng 12/2007 tại thành phố Hồ Chí Minh.
Triệu Trung Kiên và “Dấu ấn giao thời”
Trong buổi tổng duyệt cuối cùng để chính thức ra mắt tác phẩm ngày 06/12 vừa qua, tuy không tổ chức bán vé nhưng rạp Hồng Hà gần 1.000 chỗ đã chật cứng. Nhiều khán giả không có chỗ sẵn sàng xếp ghế nhựa và đứng gần 2 tiếng đồng hồ để theo dõi. Sau mỗi màn diễn, những tràng pháo tay lại vang lên không ngớt. Có thế mới thấy trong thời buổi kinh tế thị trường cải lương vẫn có chỗ đứng nhất định trong lòng khán giả. Với cơ chế mở cửa hiện nay, người dân có nhiều cơ hội để lựa chọn thưởng thức các loại hình văn hoá giải trí khác nhau nhưng không vì thế mà quay lưng lại với sân khấu truyền thống, đặc biệt là nghệ thuật cải lương như một số người vẫn nhận định. Nếu như còn có các nghệ sĩ tâm huyết, dàn dựng những tác phẩm có giá trị như “DẤU ẤN GIAO THỜI” thì chắc chắn sẽ dần kéo được khán giả trở lại say mê nghệ thuật cải lương như thủa nào.
“DẤU ẤN GIAO THỜI”, là một tác phẩm không chỉ có giá trị về nội dung mà còn có sức nặng về nghệ thuật. Vở kịch đề cập đến giai đoạn chuyển giao quyền lực giữa nhà Lý và nhà Trần. Giai đoạn chuyển giao này đã để lại nhiều dấu ấn trong lịch sử, trong đó có nỗi đau, mối hận thù sâu sắc của hai nhà Lý- Trần. Xuyên suốt tác phẩm là câu chuyện kể về đời vua thứ 8, đời vua cuối cùng – Lý Huệ Tông và vụ án bức tử mà Trần Thủ Độ là người khởi sướng. Để thực hiện âm mưu to lớn là chuyển giao quyền lực của nhà Lý về tay mình, Trần Thủ độ đã tìm mọi cách, không từ thủ đoạn nào kể cả việc đem dâng hiến người yêu dấu nhất của mình là Trần Thị Dung (Thu Ngừ) cho vua Lý Huệ Tông. Mưu kế dùng mỹ nhân làm lung lạc lòng quân tử. Đây không phải là mưu kế mới nhưng với tài năng và sự khéo léo của Trần Thị Dung đã làm điên đảo cả một triều đại. Lợi dụng tình yêu và sự ưu ái mà Lý Huệ Tông dành cho Trần Thị Dung, Trần Thủ Độ từ một cơ trưởng cơ đội của dân chài miền biển đã leo lên làm Điện tiền chỉ huy sứ nắm giữ toàn bộ quân đội trong hoàng thành và từng bước thao túng triều đình, chuyển giao quyền lực từ nhà Lý về tay mình. Nhưng công bằng mà nói, trong buổi giao thời, xã hội rối ren, thù trong, giặc ngoài…phần lớn đều do một tay Trần Thủ Độ chèo chống.
Nhiều khi phải biết hy sinh chuyện riêng tư, lợi ích cá nhân để vì lợi ích chung của tập thể, lợi ích lớn lao của dân tộc…Đó chính là ý nghĩa lớn nhất mà tác phẩm muốn gửi tới mọi người. Cái chết tự nguyện của Lý Huệ Tông ở cuối tác phẩm không chỉ hoá giải được thù hận của hai nhà Lý – Trần mà còn là minh chứng sống động cho điều này. Chấp nhận cái chết, tự nguyện hy sinh để muôn dân được thái bình, tránh cảnh “nồi da nấu thịt”, “huynh đệ tương tàn”. Với sự sáng tạo trong việc xây dựng cốt truyện, ở cuối tác phẩm, Lý Huệ Tông hiện lên không còn là một ông vua chỉ biết hưởng thụ, sống cho riêng mình mà là một người đầy nghĩa tình với người mình yêu (Thu Ngừ) và là một ông vua có trách nhiệm, biết nghĩ cho muôn dân, trăm họ.
Trung thành với sử, sách nhưng với cách cảm, cách nghĩ của riêng mình, trong tác phẩm, tác giả Triệu Trung Kiên đã tập trung xây dựng hình tượng nhân vật Trần Thủ Độ với những công và tội rất rõ ràng. Bên cạnh những âm mưu và tội ác tàn bạo mà Trần Thủ Độ gây ra chúng ta cũng phải có cái nhìn công bằng và thẳng thắn về những đóng góp to lớn của ông đối với việc giữ yên bờ cõi, chấn hưng nước nhà giai đoạn cuối Lý, đầu Trần.
Chọn đề tài lịch sử để dàn dựng, rõ ràng tác giả, đạo diễn trẻ Triệu Trung Kiên đã dũng cảm đương đầu với nhiều thử thách nhưng có lẽ đó cũng do xuất phát từ lòng yêu nghề, yêu nghệ thuật cải lương tha thiết, luôn muốn làm sống lại ngọn lửa đam mê của khán giả đối với nghệ thuật cải lương; đồng thời với mong muôn khán giả, đặc biệt là thế hệ trẻ xem cải lương được ôn lại quá khứ hào hùng của dân tộc, lịch sử dựng nước và giữ nước hàng ngàn năm của cha ông.
Với giá trị cũng như ý nghĩa lớn lao của tác phẩm, hy vọng rằng ở Liên hoan Tài năng trẻ đạo diễn sân khấu toàn quốc lần này “DẤU ẤN GIAO THỜI” của Triệu Trung Kiên sẽ gặt hái được nhiều thành công và để lại nhiều ấn tượng sâu sắc với khán giả cả nước; đồng thời đây cũng là tác phẩm đánh dấu mốc son, để lại dấu ấn trong sự nghiệp cải lương suốt mấy mưới năm của nghệ sĩ trẻ, tài năng – Triệu Trung Kiên.
Kim Thoa (Theo cpv.org.vn)
